"Syzyfowe prace" Stefana Żeromskiego jako biofikcja o dojrzewaniu do męskości

Abstract

Tekst stanowi próbę odczytania debiutanckiej powieści Stefana Żeromskiego Syzyfowe prace jako biofikcji o dojrzewaniu do męskości. Jako biofikcji, czyli fikcji literackiej połączonej z doświadczeniem biograficznym. Powieść w sensie interpretacyjnym odczytuje się poprzez wprowadzenie, a następnie odrzucenie kategorii męskości hegemonicznej, powszechnie używanej w badaniach nad męskością prowadzonych na Zachodzie. W szczególnych warunkach braku suwerenności polskiego terytorium w XIX wieku kategoria ta okazuje się nie do utrzymania. W jej miejsce autor proponuje dwie inne kategorie: męskości bohaterskiej, będącej tragicznym lub fantazmatycznym rewersem męskości hegemonicznej, oraz męskości ironicznej, będącej równorzędną kategorią wobec tej pierwszej i będącej odmienną odpowiedzią na wyzwania stojące przed mężczyznami tamtych czasów.