Zjawiska sejsmiczne w Górnośląskim Zagłębiu Węglowym i ich charakterystyka

Abstract

Opisane cechy zbioru silnych wstrząsów wskazują, że podział sejsmiczności GZW ze względu na kryterium energetyczne odpowiada podziałowi na zbiór wstrząsów, których przyczyną jest działalność górnicza i zbiór wstrząsów w powstaniu których mają udział procesy tektoniczne. Nie oznacza to, że żaden z silnych wstrząsów nie może mieć genezy eksploatacyjnej. Również w zbiorze słabych wstrząsów mogą występować zjawiska pochodzenia tektonicznego. Prawdopodobieństwa tych zjawisk wydają się jednak małe. Bezpośrednią przyczyną zjawisk sejsmicznych w GZW jest bez wątpienia naruszenie górotworu spowodowane działalnością górniczą. O ile jednak zbiór słabych wstrząsów można określić jako sejsmiczność indukowaną, to silne zjawiska sejsmiczne zależą od czynników tektonicznych, a eksploatacja górnicza jest dla nich swoistym "mechanizmem spustowym" wyzwalającym i stymulującym aktywność sejsmiczną. Model sejsmotektoniczny, którego głoównym założeniem jest istnienie aktywnej strefy rozłamowej w głębokim podłożu GZW przedstawił L. Teper (1998). Szczegółowe dane i wyniki badań rozkładów silnych wstrząsów w GZW oraz próby ich wyjaśnienia w oparciu o model sejsmotektoniczny znaleźć można w pracy A. Idziaka, L. Tepera i W.M. Zuberka (1999).