Abstrakt: | Po roku 1989 na kilku uniwersytetach państwowych w Polsce powstały wydziały teologiczne.
Wydział Teologiczny w Katowicach, powołany uchwałą Senatu Uniwersytetu
Śląskiego w Katowicach oraz dekretem Kongregacji Wychowania Katolickiego, rozpoczął
pracę naukowo-dydaktyczną w roku akademickim 2001/2002. Wydział Teologiczny jest
zatem na państwowym uniwersytecie instytucją kościelną i z tej racji ma swoją kościelną
tożsamość, a jednocześnie, podlegając przepisom państwowym, zobowiązany jest do
prowadzenia prac badawczych i studiów na poziomie akademickim. Wydział Teologiczny
w Katowicach uzyskał, zgodnie z prawem państwowym, uprawnienia nadawania stopnia
doktora (w 2002 r.) i doktora habilitowanego nauk teologicznych (od 2008 r.). Kształci
przede wszystkim teologów przyszłych duszpasterzy, także teologów nauczycieli religii,
świeckich katechetów dla szkół oraz teologów świeckich w zakresie ogólnej teologii.
Środowisko akademickie państwowego uniwersytetu przyjęło ten fakt pozytywnie, mimo
że najczęściej kojarzy kształcenie teologów jako przygotowanie osób duchownych do pracy
w instytucjach kościelnych, w parafiach. Podobnie środowisko kościelne, a nawet sami zainteresowani studiami teologicznymi, klerycy, traktują studium teologii w Katowicach
pragmatycznie, to znaczy, wykształcenie wyższe w naukach teologicznych jako przygotowanie
do pracy duszpasterskiej. Mniej oczywiste i zrozumiałe są natomiast cele badawcze
Wydziału Teologicznego. Dla niektórych pracowników nauki, filozofów i socjologów te
cele Wydziału Teologicznego na państwowym uniwersytecie wydają się nie do pogodzenia
z celami naukowymi. Praktyczne i pragmatyczne nastawienie środowiska kościelnego
wobec studiów teologicznych i krytyczne opinie o teologii jako nauce na uniwersytecie
mogą się składać między innymi na sytuację kryzysową nauk teologicznych, o której wobec
środowisk akademickich w Niemczech swego czasu pisał Joseph Ratzinger, profesor
teologii w Niemczech (obecnie papież Benedykt XVI). Jego uwagi krytyczne o kształceniu
na wydziałach teologicznych i seminariach duchownych w Niemczech warto wziąć
pod uwagę także na Śląsku. |