Religijny program wychowania w ujęciu Jana Chryzostoma

Abstract

Pedagogiczne postulaty Jana Chryzostoma kształtowały się w konkretnym środowisku społeczno-religijnym syryjskiej Antiochii drugiej połowy IV wieku. Obywatele tego miasta, w tym również chrześcijanie, poszukiwali przyjemności, namiętnie pasjonowali się wyścigami konnymi i za swój obowiązek uważali udział w przedstawieniach teatralnych. Jak pisze J.N.D. Kelly, mieli oni opinię światowców, materialistów i cyników, którzy wiosną i latem udawali się do pobliskiego Dafne1. W badaniach tematu wychowania należy również uwzględnić silny wpływ ideałów życia monastycznego, któremu Złotousty z zapałem oddawał się począwszy od asketerionu Diodora, przez cztery lata umartwień monastycyzmu na wpół cenobitycznego na górze Silpios, aż po wyczerpującą ascezę pustelnika, która doprowadziła do załamania jego stanu zdrowia2. W życiu Chryzostoma ideały ascetyczne odgrywają tak istotną rolę, że nie wolno ich pominąć przy omawianiu jego nauczania pedagogicznego.