Kultura prawna Europy

Abstract

Wedle obiegowej - ale zasadnej - opinii wyznacznikami tego, co w starożytności nazwano Europą, były kolejno: kultura grecka, imperium rzymskie oraz chrześcijaństwo. Konkretyzacja tych wyznaczników każe w nich podkreślić filozofię, gdy chodzi o wpływy greckie, prawo jako trwałą spuściznę rzymską oraz etykę zaszczepioną przez tradycję judeochrześcijańską. Nad racją takiego rozłożenia akcentów i nad mechanizmami tych wpływów warto się zatrzymać. Bo wspomniana triada: „grecka filozofia - rzymskie prawo - judeochrześcijański etos” nie oznacza monopolizowania dla Greków filozofii, dla Rzymian prawa, a dla chrześcijan etosu. Wiadomo przecież, że Bóg Starego Testamentu to Bóg prawa, a używany do dziś zwrot „drakońskie prawo” odnosi nas do reform prawa przeprowadzonych od VII w. przed Chr. w Grecji. Owa triada znajduje natomiast uzasadnienie we wpływie na kulturę prawną Europy. [fragm. tekstu]