http://hdl.handle.net/20.500.12128/17614
Tytuł: | Osobowościowe uwarunkowania zachowań manipulacyjnych |
Autor: | Pilch, Irena Rosmus, Renata |
Słowa kluczowe: | manipulacja; osobowość; makiawelizm; ekstrawersja; neurotyzm; psychotyzm |
Data wydania: | 2004 |
Źródło: | Chowanna, 2004, t. 2, s. 164-175 |
Abstrakt: | Jednostka, realizująca cele, w sytuacji społecznej może posługiwać się manipulacją społeczną, wywierając wpływ w taki sposób, aby maksymalizować szansę wystąpienia pożądanych zachowań partnera, starając się jednocześnie nie dopuścić do uświadomienia sobie przez niego faktu, że podlega oddziaływaniom ( Doliński, 2000; Nawr at, 1989). Przewidując prawdopodobieństwo tego typu zachowań, należy uwzględnić, oprócz czynników sytuacyjnych, motywacyjnych, umiejętności i wiedzy podmiotu, także czynniki osobowościowe. Związek niektórych zmiennych osobowościowych ze skłonnością do manipulacji określony jest już poprzez ich definicję - tak jest w przypadku syndromu osobowości makiawelistycznej ( Christie , Geis, 1970) czy też osobowości „bezwzględnego gracza” („hardball practitioner”) opisanej przez Etheredge’a (1993). Ważne jest także poszukiwanie innych właściwości człowieka, których związek z tą skłonnością nie jest tak oczywisty. Współczesna teoria osobowości rozumianej jako zespół cech zakłada, że istnieją cechy nadrzędne wobec pozostałych, możliwe do wyodrębnienia przy pomocy analizy czynnikowej. Rywalizują między sobą koncepcje „wielkiej trójki” (Eysenck , Eysenck , 1985) i „wielkiej piątki” (Costa, Mc Crae). Szukając osobowościowych korelatów makiawelizmu, wykorzystałyśmy pierwsze z tych podejść. Referowane badania analizują związki pomiędzy podstawowymi wymiarami osobowości opisanymi przez Eysencka (ekstrawersja - introwersja, neuro-tyzm, psychotyzm), syndromem makiawelizmu, skłonnością do ryzyka oraz deklarowaną gotowością do zachowań manipulacyjnych w określonych sytuacjach społecznych. W analizowanych przez osoby badane sytuacjach zastosowanie strategii manipulacyjnej jako sposobu rozwiązania konfliktu wiązało się z różnym poziomem ryzyka. |
URI: | http://hdl.handle.net/20.500.12128/17614 |
ISSN: | 2353-9682 0137-706X |
Pojawia się w kolekcji: | Artykuły (WNS) |
Plik | Opis | Rozmiar | Format | |
---|---|---|---|---|
Pilch_Osobowosciowe_uwarunkowania_zachowan_manipulacyjnych.pdf | 909,93 kB | Adobe PDF | Przejrzyj / Otwórz |
Uznanie autorstwa - użycie niekomercyjne, bez utworów zależnych 3.0 Polska Creative Commons