Czy gimnazjalista potrafi nazwać przyimki, spójniki i zaimki: : wyimek z badań

Abstract

Jednym z głównych elementów tradycyjnie rozumianej szkolnej gramatyki jest dział, który - zgodnie z nazewnictwem zaproponowanym przez Michała Jaworskiego - można nazwać nauką o częściach mowy. O wadze zagadnień, wchodzących w zakres nauki o częściach mowy, świadczą zapisy zawarte między innymi w obowiązującej Podstawie programowej… oraz w opublikowanym w listopadzie 2016 roku projekcie podstawy programowej, przeznaczonej do realizacji w ośmioklasowej szkole podstawowej. Dokument z 2008 roku zakłada, że uczeń kończący naukę w szkole podstawowej będzie rozpoznawać czasowniki, rzeczowniki, przymiotniki, przysłówki, liczebniki, przyimki, zaimki oraz spójniki2, a repertuar znanych mu części mowy w gimnazjum zostanie rozszerzony jedynie o partykułę i wykrzyknik. Nie inaczej ma się rzecz w poddawanym właśnie dyskusjom projekcie podstawy, który zakłada, że uczeń zna wszystkie tradycyjnie wyróżniane w tzw. szkolnej gramatyce części mowy po zakończeniu nauki w IV klasie szkoły podstawowej. Z punktu widzenia dydaktyki przyswojenie przez dziesięciolatków nazw dziesięciu części mowy oraz nabycie umiejętności ich rozpoznawania wydaje się niemożliwe. [fragm. tekstu]