Autointerpretacja osoby i problem „mocnego wartościowania” w filozofii Charlesa Taylora

Abstract

Celem niniejszego artykułu jest analiza zagadnienia autointerpretacji osoby oraz formuły "silnego wartościowania" w koncepcji Charlesa Taylora. Poznawanie własnego "ja" odbywa się w kontekście odkrywania i uświadamiania sobie wartości wpisanych w tradycję kulturową, język i znaczenia z nim związane. W myśli kanadyjskiego filozofa można wskazać na relację między strukturą świata wartości a pojęciem osoby. Z jednej strony, dzięki wartościom osoba interpretuje sens swoich działań, z drugiej zaś, wartości określają "wspólnotę znaczeń" w komunikacji, pozwalają na dialog między osobami. Społeczne uznanie takich wartości, jak godność osoby ludzkiej i szacunek dla drugiego człowieka, pozwala na stworzenie reguł porozumienia. Dzięki rozpoznaniu tych wartości możemy także określić przyczyny nieporozumień i wyartykułować różnice indywidualnych postaw i poglądów w stosunku do narracji dominujących w przekazie kulturowym. Wrażliwość człowieka na świat wartości jest zapośredniczona przez ekspresję kulturową i rozmowę o postawach i zachowaniach moralnych. Koncepcja Taylora jest interesującą próbą połączenia refleksji z zakresu teorii wartości, filozofii człowieka i filozofii kultury.