Pokój z poezją - liryczne (prze)meblowania

Abstract

Parafrazując tytuł znanej książki Ryszarda Waksmunda, można stwierdzić, że poezja dla dzieci przebyła długą drogę, począwszy od tekstów dla dzieci, a skończywszy na poezji dziecięcej. Brak „dla”, oznaczającego swoistego rodzaju samoograniczenie poezji, sugeruje jej zwolnienie z obowiązków służenia temu, co dziecięce lub temu, co dziecięcym się wydawało. Wypada zatem powtórzyć za Jerzym Cieślikowskim że „»Wiersz dziecięcy« [jest — M.W.D.] kategorią gatunku niezależnego od adresata. Więc nie wiersz »dla dzieci«, ale strukturalizacja uwarunkowana typem wyobraźni dziecięcej. Gatunek, w którym funkcjonuje i sprawdza się określony rodzaj wyobrażeń, oglądów, pamięci czy emocji właściwy dziecku, ale i dorosłemu, dla którego m.in. pisanie jest »błazeństwem«, a nie »kapłaństwem«”. I tak, w poetyckim świecie wypełnionym do tej pory dziecięcością spod znaku gatunków zarezerwowanych dla XIX-wiecznego wyobrażenia tego, czym jest paidialność — kołysanek, bajeczek, wyliczanek — dokonało się przewartościowanie, polegające na dopuszczeniu do poetyckiego dyskursu o świecie kodów do tej pory niedocenianych, wywodzących się przede wszystkim z folkloru dziecięcego i autentycznie dziecięcego postrzegania świata. To właśnie dzięki szeroko pojętemu autentyzmowi, doszło do „demokratyzacji” poezji (dla) dzieci, która siłę poetyckiego przekazu zawdzięcza przede wszystkim specyficznej pracy wyobraźni, sprawiającej, że silnie do tej pory skodyfikowana „poezja dla dzieci” nie wymaga już dookreślającej ją przydawki.