Etyka i polityka. Między moralizatorstwem a nihilizmem

Abstract

Istnieją różne poglądy w sprawie relacji między etyką i polityką. Przyjmuje się, że dawniej, w czasach przednowożytnych, dominowało przekonanie o niezbędności podporządkowania polityki moralności. Natomiast poczynając od czasów Niccola Machiavellego głosi się odrębność czy też autonomię obu tych sfer, ponieważ polityka i moralność kierują się różnymi kryteriami. Moralność kieruje się zasadami dobra, a polityka - zasadami skuteczności. W okresie tym upowszechnia się również pogląd, że polityka jest w swojej istocie niemoralna, a wiązanie polityki z moralnością przynosi poważne niebezpieczeństwa, łącznie z narzucaniem obywatelom jednej koncepcji moralnej. Z drugiej strony wielu, a być może większość ludzi z żalem stwierdza, że faktycznie uprawiana polityka nie jest moralna (czego powodem są codzienne zachowania polityków) i oczekuje, domaga się powrotu moralnej polityki. Z pewnością takie jest dominujące nastawienie, choć także współcześnie aktywni są zwolennicy poglądu o jedności polityki i moralności.