Warsztat Greka : o "Podróżach z Herodotem" Ryszarda Kapuścińskiego

Abstract

Patrząc z literaturoznawczego punktu widzenia, reportaż jest, niejako z definicji, formą „na boku”. Zaliczany przez genologów do tzw. gatunków pogranicznych, jednocześnie ujawnia swą literackość i zaprzecza jej. Ta dwojaka tożsamość jest udziałem reportażu jako gatunku dziennikarsko-literackiego. Podwojenie określeń i ich kolejność nie tylko definiują macierzystą przestrzeń reportażu, ale także oddają kluczowy dla badacza literatury problem tego gatunku – problem jego literackości. Posługując się klasycznym zestawem wyznaczników literackości, a więc fikcją, obrazowością i uporządkowaniem naddanym, bez trudu zaanektujemy reportaż na grunt literatury pięknej. Tymczasem jako forma podawcza jest on wciąż przedmiotem publikacji przede wszystkim medioznawczych, uwagę literaturoznawców zwraca zaś głównie w swym historycznoliterackim aspekcie. Wątpliwość co do literackości reportażu może też towarzyszyć odbiorcy, do którego nie docierają echa dyskusji genologów: ten sam tekst wydrukowany w sobotnim wydaniu gazety będzie dla przeciętnego „zjadacza” literatury formą użytkową, podczas gdy jego przedruk w edycji książkowej zadecyduje o kwalifikacji do literatury pięknej.