Narodziny literaturoznawstwa neopragmatycznego z ducha starożytnej sofistyki

Abstract

"Odnosząc się do poglądów sofistów greckich, mam na uwadze przede wszystkim dwie kluczowe postaci, których znaczenie jest szczególnie istotne między innymi ze względu na zachowane fragmenty, a także cytaty oraz komentarze do ich wypowiedzi znajdujące się w dziełach Platona i Arystotelesa. Postaciami owymi są Protagoras z Abdery i Gorgiasz z Lentini (także Leontinoj). Omawiam także ważne rozróżnienie, którego autorem jest Antyfon, więc i jego imię wymaga przywołania na samym wstępie. Spośród obszerniejszych opracowań poświęconych wspomnianej wyżej trójce, opieram się głównie na książce W.K.C. Guthriego, The Sophists, wydanej w 1971 roku przez Cambridge University Press, a także na wyjątkowo ciekawym studium życia i poglądów Protagorasa autorstwa Edwarda Schiappy pt. Protagoras and Logos: A Study in Greek Philosophy and Rhetoric5. Jeśli zaś chodzi o nieliczne w pełni zachowane teksty pochodzące bezpośrednio spod pióra sofistów, przytaczając ich poglądy na retorykę, korzystam z Pochwały Heleny — mowy Gorgiasza, której zasadniczym tematem jest właśnie perswazyjny wymiar dyskursu".