Abstrakt: | Niniejsza praca traktuje o kulturze organizacyjnej. Podjęcie takiej tematyki jest
naturalną konsekwencją moich wcześniejszych zainteresowań – socjologią organizacji
i zarządzaniem zasobami ludzkimi. Wielokrotnie podczas rozważań na temat roli
człowieka w organizacji miałam wrażenie, że aby w pełni ją zrozumieć warto spojrzeć
na organizację przez pryzmat kultury. Wprawdzie kultura organizacyjna jest trudna do
wyabstrahowania i zdefiniowania, wręcz nieuchwytna, jednak niezwykle istotna.
Analizowane zagadnienie traktuję jako „inną grupę soczewek, przez którą
można oglądać organizację”1. Jej znaczenie zostało już docenione zarówno przez
teoretyków, jak i praktyków życia gospodarczego. Stąd w ostatnich latach zauważyć
można spore zainteresowanie tematyką kultury organizacyjnej. Badacze skupiają się
jednak głównie na kulturach przedsiębiorstw. Stowarzyszenia pozostają wciąż słabo
zbadane. Dlatego uważam je za ciekawy przedmiot badań.
Moim zamiarem badawczym było pokazanie problematyki kultury
organizacyjnej w polskich klubach Rotary. Praca stanowi fotografię kultury tej
organizacji z 2005 roku. Istnieje kilka powodów takiego wyboru przedmiotu badań.
Motywem osobistym była inspiracja mojego taty, który jest rotarianinem i
wielokrotnie opowiadał mi o klubie, do którego należy. Uznałam tę organizację za
nowe w Polsce i ciekawe zjawisko. Kluby Rotary są interesujące dla badacza kultury
organizacyjnej ponieważ, inaczej niż w przedsiębiorstwach nastawionych na zysk,
gdzie przeważają więzi rzeczowe, cechuje je wysoka dbałość o stosunki
międzyludzkie i silna więź towarzyska. Interesujące jest, czy prawidłowości
zaobserwowane przez badaczy przedsiębiorstw zachodzić będą także w kulturze
stowarzyszenia. Ponadto kluby Rotary skupiają znaczących przedsiębiorców i ludzi
wybitnych w swoich zawodach. Można więc przypuszczać, że istnieją związki
pomiędzy ich kulturą organizacyjną a normami kulturowymi polskiego biznesu.
Rozprawa doktorska ma charakter teoretyczno – empiryczny. Składa się z
pięciu rozdziałów. Pierwszy wyjaśnia pojęcie kultury organizacyjnej. Punktem wyjścia jest rozumienie organizacji jako systemu społecznego. Dalej następuje przegląd
definicji kultury organizacyjnej oraz szczegółowa analiza definicji autorstwa Edgara
Scheina. Omówiono także przejawy kultury organizacyjnej oraz jej wymiary i
typologie w ujęciu różnych autorów. Rozdział drugi opisuje proces tworzenia się
kultury w organizacji; funkcje, jakie spełnia; jej związki z innymi elementami
organizacji i kulturą narodową.
Rozdział trzeci stanowi krótką prezentację Rotary. Zaczynam od omówienia
samej formuły klubu. Przedstawiona została historia organizacji, jej działalność,
struktura klubu, przyjęty sposób zarządzania i podejmowania decyzji. Szczególną
uwagę zwracam na kwestie związane z członkowstwem w klubie Rotary – prawa i
obowiązki, jakie z tego faktu wynikają.
Kolejny, czwarty rozdział prezentuje metodologiczne aspekty postępowania
badawczego. Ostatni, najbardziej obszerny, przedstawia zgromadzony podczas badań
własnych materiał empiryczny. Kulturę organizacyjną polskich klubów Rotary
analizuję w oparciu o jej sześć wymiarów wyodrębnionych podczas pierwszej,
eksploracyjnej fazy badań. Opisowi każdego z wymiarów poświęcony został jeden
podrozdział. |