Analiza struktury faz Laves'a Nb (Cu, Al, X) 2 (X = Ni, Co, Cr, Ti i Zr) metodą krystalografii elektronowej

Abstract

Aktualnie prowadzone badania w różnych ośrodkach naukowych związane z poszukiwaniem coraz to bardziej wytrzymałych i odpornych na degradację termiczną materiałów wskazują jednoznacznie, że jednym z właściwych kierunków badań jest zainteresowanie się materiałami, których struktura zawiera fazy międzymetaliczne. Fazami takimi są ponad wszelką wątpliwość fazy Laves’a, które stwarzają dodatkowe możliwości znacznej poprawy różnych charakterystyk tych materiałów, nie powodując jednocześnie pogorszenia innych pożądanych właściwości. Przykładem są tu stopy typu Cu-Al-Nb wykazujące pamięć kształtu w podwyższonych temperaturach. Obecność w tych stopach wydzieleń fazy Laves’a typu Nb(Cu,Al)2 powoduje równoczesny wzrost właściwości wytrzymałościowych i plastycznych. Wprowadzenie do tych stopów czwartego pierwiastka stopowego prowadzi do dalszych zmian, jednakże nie zawsze korzystnych. Spowodowane to jest pojawieniem niewielkiej ilości innych faz międzymetalicznych jak również zmianami w składzie chemicznym, strukturze i właściwościach samej fazy Laves’a (Nb(Cu,Al,X)2, gdzie X - czwarty pierwiastek stopowy). Ze względu na rozmiary tych wydzieleń, badanie zmian ich struktury prowadzone jest głównie przy pomocy transmisyjnej mikroskopii elektronowej. Celem pracy jest zbadanie wpływu składu chemicznego na strukturę fazy Laves’a typu Nb(Cu,Al,X)2, gdzie (X = Ni, Co, Cr, Ti lub Zr), wykorzystując głównie metodę krystalografii elektronowej.