O językowym i kulturowym konstruowaniu tradycji

Abstract

Prezentowany tekst jest próbą odpowiedzi na pytanie, dlaczego teza o selektywnym i adaptacyjnym, czyli choćby po części relatywnym charakterze tradycji, od kilkudziesięciu lat pojawiająca się w opracowaniach socjologicznych i etnologicznych, nie uzyskała do dziś powszechnego charakteru. Odpowiadając na podobne pytanie, trzeba określić relację między tradycją i czasem, czyli zbadać problematykę przemian tradycji, po drugie, trzeba określić relację między tradycją i jej reprezentacją w świadomości potocznej, którą można by nazwać potocznym obrazem tradycji. Odpowiedź wymaga określenia wewnętrznej dialektyki tradycji, polegającej na współgrze tradycji jako takiej, za przypadek której uznać można język i kulturę, oraz obrazu tradycji, czyli tradycji, która przyjmuje postać nazywanego i określanego zjawiska. Mówiąc inaczej: chodzi o zbadanie roli tradycji w kształtowaniu się obrazu świata oraz jej miejsca w ramach tegoż obrazu.