| Abstrakt: | Porozumienia zbiorowe stanowią ważną instytucję zbiorowego prawa pracy. Są to
różnego rodzaju akty zawierane przez przedstawicieli pracowników z pracodawcami,
niekiedy z udziałem władz państwowych. Porozumienia zbiorowe w szerszym znaczeniu,
jako porozumienia społeczne zawierane między władzami publicznymi a przedstawicielami
pracowników, odegrały historyczną rolę w latach 80-tych XX wieku, określając podstawowe
kierunki polityki społeczno-gospodarczej, również w kwestii warunków zatrudnienia.
Porozumienia zbiorowe w węższym znaczeniu, jako oparte na ustawie porozumienia
określające prawa i obowiązki stron stosunku pracy, należą do źródeł prawa pracy i regulują
istotne kwestie pracownicze, jak np. rozwiązywanie sporów zbiorowych czy zwolnienia
grupowe. Do tej kategorii należą także porozumienia tzw. „kryzysowe”, uregulowane w art.
91, 231a 24727 k.p., które ograniczają uprawnienia pracownicze w przypadku pogorszenia
sytuacji finansowej pracodawcy. Porozumienia te stwarzają możliwość elastycznego
reagowania na zmieniającą się sytuację pracodawcy. Regulacje dot. tych porozumień nie
określają jednak działań osłonowych wobec pracowników. W związku z tym powinny być
uzupełnione o przepisy określające środki ochrony pracowników na okres pogorszenia się ich
warunków pracy i płacy, jak ma to miejsce w innych systemach prawnych Europy. |