Abstrakt: | Praca doktorska została napisana w ramach eksperymentu NA61/SHINE znajdującego się
przy akceleratorze Super Proton Synchrotron w ośrodku CERN.
Program eksperymentu NA61/SHINE składa się z trzech części:
• Badanie materii oddziałującej silnie
• Precyzyjne pomiary produkcji hadronów dla eksperymentów neutrinowych
• Precyzyjne pomiary produkcji hadronów dla eksperymentów badających
promieniowanie kosmiczne
Niniejsza praca dotyczy programu badania materii oddziałującej silnie, a w szczególności
pomiarów obserwabli związanych z przejściem fazowym między gazem hadronowym, a
plazmą kwarkowo-gluonową.
Praca zawiera analizy przeprowadzone dla zderzeń 7Be + 9Be przy pięciu pędach wiązki: 19A,
30A, 40A, 75A, 150A GeV/c.
Głównym wynikiem pracy jest pomiar dwuwymiarowych widm ujemnie naładowanych
pionów produkowanych w nieelastycznych oddziaływaniach 7Be + 9Be. W celu identyfikacji
pionów użyto metody „h-" bazującej na fakcie, że większość wyprodukowanych ujemnie
naładowanych cząstek to piony. Niewielki wkład od pozostałych hadronów został odjęty za
pomocą symulacji Monte-Carlo. Otrzymane widma zostały poprawione na efekty detektorowe
oraz piony produkowane w oddziaływaniach słabych za pomocą symulacji Monte-Carlo.
Wyniki pomiarów porównano z danymi zmierzonymi w oddziaływaniach p + p oraz Pb + Pb.
Widmo masy poprzecznej mezonów n- w zderzeniach 7Be + 9Be wykazuje wzmocnienie dla
dużych wartości masy poprzecznej w stosunku do danych p + p, sugeruje to istnienie
kolektywnego pływu radialnego w badanych zderzeniach.
Szerokość rozkładu pospieszności mezonów n- wykazuje brak monotoniczności względem
wielkości zderzanego układu. Efekt ten został zinterpretowany jako brak symetrii izospinowej
w zderzeniach p + p oraz Pb + Pb. Wprowadzenie poprawki izospinowej do danych p + p
spowodowało przywrócenie monotoniczności.
W celu otrzymania widm ujemnie naładowanych pionów należało wykonać pewne pomiary
pomocnicze. W szczególności w pracy opisano:
• Cięcia jakościowe w celu wybrania dobrze zmierzonych oddziaływań 7Be + 9Be z
wtórnej (zawierającej wiele innych rodzajów cząstek poza 7Be) wiązki o
skomplikowanej strukturze czasowej.
• Pomiar nieelastycznego przekroju czynnego oraz przekroju czynnego na produkcję
cząstek w zderzeniach 7Be + 9Be.
• Pomiar i parametryzacja profilów kaskady hadronowej w kalorymetrze używanym
do określenia centralności zderzenia.
• Określenie centralności zderzenia. |