Wprowadzenie

Abstract

Muzyka jest sztuką o wyjątkowo bogatych wartościach. Jak mówi Eugène Delacroix: „Muzyka wiąże ze sobą w całość dźwięki i uczucia; ona układa je w kształty, ona zestraja w jedną całość owe brzmiące postacie muzyczne [...] oraz jakieś niewyrażalne słowami wartości istniejące u ich podstaw”. Każdy człowiek żyje według uznawanych przez siebie wartości i układa je w „piramidę priorytetów”. Wartości oznaczają wszystko to, co cenne, godne pożądania, posiadania, co stanowi cel dążeń człowieka. W nauce istnieje wiele definicji wartości, ich klasyfikacji, podziałów, niemal każda dyscyplina naukowa wyznacza własne granice istniejącym wartościom. Cechy wartości kierują naszym działaniem i ukazują się w postaci pewnych dążeń, celów lub zamierzeń. Proces wyboru wartości przez człowieka jest ściśle związany z umiejętnością ich oceny. Wartości podlegają weryfikacji i tworzą narastający ciąg ludzkiej aktywności. Oto kilka wypowiedzi badaczy tej problematyki: Zdzisław Najder podkreśla, „Wartość to myśl, która sprawia, że przedmioty, cechy lub zdarzenia uznajemy za wartościowe”, natomiast Czesław Matusiewicz określa wartości jako kryterium wyboru celu, jednostki lub grupy społecznej. Najbardziej wnikliwe rozumienie wartości prezentuje Jan Szczepański: „Wartością nazywamy dowolny przedmiot materialny lub idealny, ideę lub instytucję, podmiot rzeczywisty lub wyimaginowany, w stosunku do którego jednostki lub zbiorowości przyjmą postawę szacunku, przypisują ważną rolę w życiu, a dążenie do osiągnięcia celu odczuwają jako wewnętrzny przymus”