„Oskarżenie” Juliana Kornhausera. Historia z wiersza.

Abstract

Autor szkicu konfrontuje niezwykle mocne, krytyczne sądy o poezji Juliana Kornhausera z drugiej połowy lat siedemdziesiątych XX wieku, z jedyną oceną pozytywną, przedstawioną przez Stanisława Barańczaka. Recenzent tomu “Zjadacze kartofli” podkreśla szczególnie walory wiersza dedykowanego Jackowi Smykałowi i Stanisławowi Kruszyńskiemu, pt. “Oskarżenie”, zdaniem Barańczaka, najlepszego wiersza tomu. już dla tego jednego tekstu warto posiadać książkę w swojej bibliotece)”. Autor szkicu zadaje pytanie o to, dlaczego akurat tak zdecydowanie wskazał Barańczak ten tekst jako najlepszy utwór w zbiorze, podkreślając przy tym, że „już dla tego jednego tekstu warto posiadać książkę w swojej bibliotece”? Analiza stylu nie pozwala wyróżnić tego tekstu na tle pozostałych w tomie, potwierdza także jego typowy “nowofalowy” charakter. Zagadka oceny tkwi, jak demonstruje autor szkicu, w wykorzystaniu przez Kornhausera tzw. “poetyki napisu”. Dopiero ona właśnie gwarantuje właściwe odczytanie konkretu, społecznego „tu i teraz” w “Oskarżeniu”. Najważniejsze jest uwzględnienie w lekturze funkcji dedykacji. Ostateczna „adekwatna” konkretyzacja wiersza możliwa jest dopiero po rozpoznaniu kontekstu, do którego odsyłają przywołane przez poetę nazwiska. Aby uświadomić sobie ich ówczesne znaczenie niezbędne jest zastosowanie „interpretacji rekonstruującej”, dążącej do „historycznego odtworzenia wewnątrztekstowej intencji autorskiej”.