Ślady staropolskich konwencji eksordialnych w przedmowach Władysława Syrokomli

Abstract

Przyglądając się twórczości Władysława Syrokomli, można dostrzec, że istotnym aspektem jego pisarskiej aktywności niewątpliwie było popularyzowanie literatury i kultury staropolskiej. Czynił to nie tylko podejmując w swych dziełach fabularnych tematy z narodowej przeszłości, ale także jako autor Dziejów literatury w Polsce i wytrwały translator poezji i prozy łacińskojęzycznej polskich pisarzy z XVI i XVII wieku. Ta działalność przekładowa, podjęta z rozmachem, za namową i przy wsparciu między innymi Józefa Ignacego Kraszewskiego oraz historyka i edytora Mikołaja Malinowskiego, stała właściwie u początków pisarstwa Kondratowicza i, jak zauważają badacze, w znaczący sposób przyczyniła się do rozwoju poety, a nawet — to zdanie Franciszka Bielaka — dzięki tej dziedzinie aktywności stał się „zawodowym literatem i ostatecznie ośmielił do własnej oryginalnej twórczości”. Sam tłumacz rzeczywiście przykładał do swej pracy translatorskiej dużą wagę, mając świadomość spełniania narodowej misji: przywracania rodakom ich dziedzictwa kulturowego.