Abstract: | Nieliczne cząstkowe opracowania w podanym zakresie literatury teologicznej są
– zwłaszcza w podręcznikach – świadectwem przewagi refleksji tomistycznej, gdzie
Anzelmowa nauka traktowana była raczej jako przedpole dla myśli Tomasza. W kilku
nowszych opracowaniach polskich, paralelnie do swoistego renesansu soteriologii
Anzelma w teologii zachodnioeuropejskiej, przedstawia się tę myśl w jej samodzielnym
wymiarze, wyzwala z narosłych nieporozumień i wskazuje na jej aktualność. Opracowania
te oparte są w znakomitej większości na rozpoznaniach już dokonanych przez teologów zachodnioeuropejskich.
Przede wszystkim można tu znaleźć argumentację przeciwko znanemu
zarzutowi o „jurydyczne zawężenie”, a za włączeniem kategorii personalnych w interpretację
nauki Anzelma. Szczególnie godna uwagi na gruncie polskim wydaje się refleksja
W. Hryniewicza, który – przywiązany do tradycji wschodniej – dostrzega u Anzelma nie
tylko typowy „łaciński” sposób myślenia, ale i elementy nauki ojców greckich. |