Husserl a podstawowe pytanie metafizyki

Abstract

Artykuł omawia Husserlowską fenomenologię z punktu widzenia pytania metafizycznego, rozumianego w nawiązaniu do pytania Leibniza: „dlaczego istnieje raczej coś niż nic?”. W fenomenologii pytanie to ma swe źródło w doświadczeniu możliwości unicestwienia świata. Świat istnieje, ale nie można wykluczyć możliwości nieistnienia świata, ponieważ świat nie musi istnieć i wymaga stałego potwierdzania w dalszym przebiegu doświadczenia. W tym kontekście Husserl zaznacza, że istnienie świata okazuje się faktem irracjonalnym i ten irracjonalny fakt jako kwestia zdziwienia jest przedmiotem metafizyki. Według Husserla, to, że świat istnieje, oznacza, że świat stale konstytuuje się w subiektywności. Konstytucja świata nie wynika jednak z istoty subiektywności i jest przypadkowa. W konsekwencji, świat nie może istnieć bez konstytuującej subiektywności, ale subiektywność nie jest racją dostateczną istnienia świata. Pytanie: „dlaczego świat istnieje?” sprowadza się zatem do pytania: „dlaczego świadomość konstytuuje świat?”, a irracjonalny fakt istnienia świata odpowiada irracjonalnemu faktowi konstytucji świata.