Abstrakt: | Twórczość Williama Davida Rossa (1877–1971), długoletniego rektora Oriel College
w Oxfordzie, wpisuje się w główny nurt brytyjskiej etyki analitycznej rozwiniętej w pierwszych
dziesięcioleciach XX w. Opierając się na sposobie uprawiania filozofii zaprezentowanej
przez G. E. Moora i H. A. Pricharda, Ross pogłębia osiągnięcia tych myślicieli,
starając się przedstawić spójny system poglądów moralnych spod znaku intuicjonizmu
etycznego. Jednym z głównych punktów zainteresowania tego brytyjskiego myśliciela
jest kwestia analizy podstawowych pojęć etycznych. W niniejszym artykule zostają zaprezentowane
osiągnięcia Rossa dotyczące problemu definiowalności i znaczenia słuszności
moralnej (rightness). Słuszność moralna, wedle Rossa, jest niedefiniowalna i nie da się
jej sprowadzić do jakiegokolwiek orzecznika etycznego, który by nie był jej synonimem.
Posługując się opinią C. D. Broada, rektor Oriel College widzi słuszność moralną w kategoriach
czegoś, co jest adekwatne lub właściwe (appropriateness) w stosunku do innych
czynników danej sytuacji moralnej. Słuszność jest pewną charakterystyką złożoną (predykatem
pozostającym w relacji do innych czynników sytuacji moralnej). Przynależy ona do
rodzaju adekwatności, o której różnicy gatunkowej możemy powiedzieć tylko, że jest ze
sfery moralnej. Adekwatność moralna pozostaje ponadto w sferze podobieństwa do adekwatności
znanej ze świata estetyki. Analiza definiowalności orzecznika «słuszny» służy
jednocześnie prezentacji metody filozoficznej Rossa. |