Nadbudowa matrycy mitów i ich transformacje na przykładzie najnowszej twórczości chorwackich, czarnogórskich i kosowskich dramatopisarzy oraz realizatorów scenicznych

Abstract

Mity stale ewoluują i podlegają transferowi, w ten sposób przekraczają linię podziału między epokami, obszarami geokulturowymi i gatunkami sztuki. Ten dynamiczny system symboli, archetypów, obrazów i schematów został zintegrowany przez kulturę i stymuluje twórczość artystyczną w XXI wieku. Ma to miejsce także w przypadku dramatopisarzy i realizatorów scenicznych aktywnych w krajach byłej Jugosławii. Na uwagę zasługują przykłady szczególnego przetworzenia mitów autorstwa Ivany Sajko (Chorwacja), Ljubomira Ðurkovicia (Czarnogóra) i Jetona Neziraja (Kosowo). W wyniku strategii takich jak m.in. prefiguracja, transpozycja i reinterpretacja dochodzi do konfrontacji treści antycznych i nowoczesnych oraz do wytworzenia się nowej jakości. Spektakle teatralne, które powstają na podstawie tych tekstów są kolejnym przykładem transferu i transformacji w zależności od okoliczności performatywnej ekspozycji. Ponadto, realizacje te mają charakter transgresyjny i wymiar transkulturowy.