http://hdl.handle.net/20.500.12128/13324
Tytuł: | Wykorzystanie numerycznych modeli terenu w badaniach zmian środowiska geograficznego miasta Mysłowice |
Autor: | Manowska, Małgorzata Szuba, Maciej |
Słowa kluczowe: | GIS; kartografia historyczna; numeryczny model terenu; deformacje górnicze |
Data wydania: | 2015 |
Źródło: | "Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Socio-Oeconomica" nr 22 (2015), s. 109-126 |
Abstrakt: | Celem niniejszego opracowania jest wykazanie przydatności metod analizy w oprogramowaniu GIS, w szeroko pojętych badaniach nad zmianami środowiska geo-graficznego miasta Mysłowice. Środowisko geograficzne tworzą elementy przyrodnicze oraz antropogeniczne, przedstawiane na mapach od stuleci. Przyjęta metoda badawcza wykazała bardzo duże możliwości zastosowania oprogramowania GIS do przeanalizo-wania zmian zachodzących na terenie miasta Mysłowice w latach 1883–1993. W tym celu wygenerowano dwa numeryczne modele terenu (NMT), przez zwektoryzowanie izohips oraz punktów wysokościowych. Pierwszy model wygenerowano na bazie starych nie-mieckich map topograficznych Messtischblatt w skali 1:25 000 z lat 1883–1942. Drugi model powstał z map topograficznych Polski w skali 1:10 000 z roku 1993. Wszystkie wyżej wymienione mapy zostały skalibrowane (zarejestrowane) do wspólnego układu współrzędnych Polska 1992. Wygenerowanie różnowiekowych NMT dało także możli-wość śledzenia zmiany morfologii na wybranych liniach przekrojów. Mysłowice są miastem Górnośląskiego Zagłębia Węglowego, w którym aktywność eksploatacyjna trwa już od ponad dwustu lat. Jednak ze względu na problem dostępności map, praca pokazuje jedynie 110-letnie skutki eksploatacji. Przydatność metody potwierdziła się w precy-zyjnym określaniu rejonów miasta najmocniej dotkniętych skutkami eksploatacji górni-czej, co zweryfikowano w terenie. Skutki podziemnej działalności górniczej są zatarte przez ślady eksploatacji powierzchniowej w kilku dużych kamieniołomach, jednak przy dokładnej analizie można je od siebie odróżnić. Dzięki oprogramowaniu GIS i precyzyjnej kalibracji starych map możliwym stanie się prześledzenie zmian zachodzących w elemen-tach środowiska geograficznego, takich jak rzeki, zbiorniki wodne, drogi, rozwój zabu-dowy, zalesienie. Ponadto oprogramowanie umożliwi dokładną lokalizację niektórych nieistniejących już elementów środowiska, w tym starych wyrobisk surowców piasku, gliny i wapieni oraz śladów po dawnych hutach żelaza. |
URI: | http://hdl.handle.net/20.500.12128/13324 |
DOI: | 10.18778/1508-1117.22.06 |
ISSN: | 1508-1117 |
Pojawia się w kolekcji: | Artykuły (WNP) |
Plik | Opis | Rozmiar | Format | |
---|---|---|---|---|
Manowska_Wykorzystanie_numerycznych_modeli_terenu_w_badaniach_zmian_srodowiska.pdf | 1,23 MB | Adobe PDF | Przejrzyj / Otwórz |
Uznanie autorstwa - użycie niekomercyjne, bez utworów zależnych 3.0 Polska Creative Commons