Typ lateralizacji - szansa czy bariera w rozwoju poziomu postawy twórczej człowieka

Abstract

Rozwój dyscyplin naukowych zajmujących się rozwojem i funkcjonowa­niem człowieka przybiera w świadomości i praktyce społecznej wiele zróż­nicowanych form. Jedne z nich łączą się z sukcesami w ratowaniu życia i utrzymywaniu dobrej kondycji organizmu, inne — z jakością życia psychicz­nego i społecznego. W codziennej prasie niemal stale obecne są informacje o odkryciach dokonywanych w trakcie badań genetycznych uwarunkowań funkqi psychicz­nych oraz roli mózgu w funkcjonowaniu człowieka. Mózg zdumiewa nie tylko swoją wagą w stosunku do reszty ciała, wielkością powierzchni kory, zdolnoś­cią do kompensowania uszkodzeń czy pojemnością informacyjną. Wyjąt­kowość mózgu ludzkiego wynika z funkcjonalnego zróżnicowania półkul, ich specjalizacji w odbiorze i przetwarzaniu informacji odmiennego typu (Budohoska, G r a b o w s k a 1994). Umysł — niepojęty, niezgłębiony generator rzeczywistości, kultury, historii i wszelkich ludzkich możliwości — w dalszym ciągu nie przestaje intrygować i zadziwiać ludzkość usiłującą zrozumieć siebie i swoją aktywność. To, jacy jesteśmy, jak się zachowujemy, jak myślimy i czujemy, zależy od mózgu. Uczenie się, myślenie, twórczość i inteligencja to procesy, które przebiegają właśnie w mózgu. Współcześni badacze układu nerwowego wierzą, że mózg rozwija się zarówno pod wpływem odżywiania, jak i stymulacji środowiskowej (Ł u r i a, 1976; Moir, Jessel, 1995; G o l e m a n , 1997; Eby, Smutny, 1998). Zachęca to psychologów wychowania do zbadania tych możliwości u ludzi. Nauczanie stymulujące w dobrze wybranym momencie wpływa na rozwój mózgu, a wraz z tym na funkcje psychiczne, które wykraczają poza za­chowania mierzone powszechnie używanymi testami uczenia się (W i 11 г о с k, 1980, za: Eby, S mu tny , 1998).