(Un)equal access to education : between the idea and the school reality in Poland

Abstract

The paper deals with the issues related to the right to education under the Constitution of the Republic of Poland of 1997 and to the actual operation of the education system. The main focus is on the constitutional guarantee of equal access to education. This guarantee should be treated as Kant’s Regulatory Idea which should be pursued by public authority though its full attainment is not possible in social reality. This study attempts to indicate to what extent the state’s obligation to ensure equal access to education is implemented by the institution of the school in Poland. Artykuł obejmuje rozważania dotyczące problematyki związanej z prawem do nauki na gruncie Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z 1997 roku oraz w praktyce funkcjonowania systemu oświaty. Szczególną uwagę poświęcono konstytucyjnej gwarancji równego dostępu do wykształcenia. Gwarancję tę należy traktować jako Kantowską ideę regulatywną, do której władza publiczna powinna dążyć, ale której pełne osiągnięcie nie jest możliwe w rzeczywistości społecznej. Celem niniejszego opracowania jest próba wskazania, w jak dużym stopniu instytucja szkoły w Polsce realizuje ciążące na państwie zobowiązanie zapewnienia równego dostępu do wykształcenia.