Photovoice w badaniach i działaniach społecznych

Abstract

Metoda Photovoice cieszy się coraz większym zainteresowaniem badaczy na całym świecie. Z powodzeniem wykorzystywana jest jako sposób badania społeczności i wspólnot oraz grup społecznych i jednostek. Ze względu na specyfikę badania polegającą na samodzielnym tworzeniu fotografii i ich interpretacji przez uczestników – członków grup i wspólnot, metoda jest zaliczana do badań partycypacyjnych wzmacniających podmiotowość badanych i rozwijających ich świadomość społeczną. Nade wszystko jednak, poza dostarczaniem wiedzy o subiektywnym świecie i problemach osób i grup, metoda Photovoice, widziana jest jako katalizator zmian wśród społeczności i grup społecznych, które znajdują się w niekorzystnej sytuacji życiowej ze względu na zjawiska wykluczenia i dyskryminacji. Jest więc to metoda z obszaru partycypacyjnych badań w działaniu, stosowana do rozpoznania i wyemancypowania jednostek i społeczności w działaniach wobec różnych problemów zdrowotnych, społecznych, kulturowych, socjalnych czy związanych z dyskryminacją i wykluczeniem w kontekście obywatelstwa, ale także jest to metoda wpływu na rozwiązania społeczne i decyzje polityczne. Pomimo rosnącej popularności na całym świecie metoda Photovoice jest słabo znana w Polsce, a pedagogom polskim niemal zupełnie obca. Artykuł przybliża w dużym skrócie sens i obraz Photovoice jako metody badania i działania z intencją jej spopularyzowania wśród polskich pedagogów społecznych.