Skład chemiczny osadów dennych Zbiornika Irkuckiego

Abstract

Konsekwencją budowy zbiorników wodnych jest tworzenie się pokrywy osadów dennych. Osady często są postrzegane jako środowisko akumulacji substancji chemicznych, w tym zwłaszcza związków fosforu oraz wielu mikrozanieczyszczeń. Badaniom chemicznym poddano osady denne Zbiornika Irkuckiego. Jest to najwyższy zbiornik kaskady rzeki Angary, zasilany głównie wodami wypływającymi z jeziora Bajkał. Badania prowadzono w lipcu 2010 roku w rejonie miejscowości Nowogrudinina i Patrony. W składzie podstawowym osadów dominował ditlenek krzemu (SiO2) - 56,75÷61,24%. Znacząca była też zawartość Al2O3 14,12÷15,79% oraz Fe2O3 6,04÷7,17%. Pięciotlenek fosforu (P2O5) występował w ilości 0,17÷0,24%. Wśród pierwiastków śladowych największym udziałem w materiale osadowym wyróżniały się: bar 582÷615 ppm, cyrkon 200÷863 ppm, stront 186÷274 ppm, chrom 147÷243 ppm, wanad 123÷140 ppm, cer 85÷151 ppm i cynk 73÷94 ppm. Na ogół zawartości pierwiastków śladowych w osadach nie przekraczały naturalnych zawartości w skałach i glebach. Tylko nieliczne pierwiastki, np. chrom, występowały w ilościach większych niż tło geochemiczne.