Kobieta wobec wyzwań życia codziennego - konsekwencje dla zdrowia

Abstract

Obok biologicznych uwarunkowań zdrowotnych – do których zalicza się różnice anatomiczne i fizjologiczne predestynujące organizm do określonych funkcji prokreacyjnych, a z których wynikają pewne odrębne potencjalne zagrożenia dla zdrowia – należy dodać społeczne oraz kulturowe uwarunkowania, które wspólnie nakreślają profile zdrowia i choroby kobiet i mężczyzn. Są to: panujące stereotypy, kwestia ich zakorzenienia, reprodukcji, charakter uporządkowania społecznego, poziom rozwoju społeczno‑‑ ekonomicznego, a przede wszystkim usytuowanie w siatce społecznych nierówności warunków, jak również wynikające z nich oraz możliwe do zrealizowania życiowe scenariusze, na które składają się pełnione role społeczne, zawodowe, rodzinne, stan cywilny, pozycja na rynku pracy, zasoby materialne czy warunki zamieszkania. Zdaniem Eugenii Mandal „stereotypy związane z płcią wpływają na zdrowie somatyczne i psychiczne kobiet i mężczyzn. Uruchamiając w podmiocie silną potrzebę idealnego dopasowania się do nich, jednocześnie stają się dlań idealnymi standardami zdrowia”. Jednocześnie – jak zauważają Mirosława Cylkowska‑‑ Nowak i Martyna Plucińska – zmiany społeczne i kulturowe, jakie miały miejsce pod koniec XX i na początku XXI wieku w Polsce, przyczyniają się do „zbliżania się” wartości wybranych wskaźników zdrowia kobiet i mężczyzn. Znacznie częściej jest to jednak związane z pogarszaniem się wybranych elementów statusu zdrowotnego Polek.