Poezja jako nazywanie : tekst Norwida w twórczości Juliana Przybosia

Abstract

Norwid żywy, Norwid - prorok niechciany, Norwid - nasz współczesny, Norwid bezdomny, Norwid z perspektywy XXI wieku... Wielość formuł, w których próbuje się zamknąć fenomen obecności Norwida w myśli społecznej czy literaturze ostatnich dwóch stuleci przyprawić może o zawrót głowy, zwłaszcza, że w założeniu mają one pełnić funkcję diagnostyczną. Przywołane wyżej tytuły prac zbiorowych to zaledwie kilka z propozycji całościowego spojrzenia na twórczość autora Promethidiona. Jednocześnie, pomimo wciąż narastającej w błyskawicznym tempie literatury przedmiotu, obecność Norwida nadal jawi się jako problem wymagający pogłębionej refleksji. Przede wszystkim powstaje pytanie, na jakich polach poszukiwać tej, jak pisał Stanisław Barańczak, „obecności nieobecnego” , jakie jej manifestacje brać pod uwagę, wreszcie - w jaki sposób ją badać. A decyzja taka, wobec mnogości i heterogeniczności dostępnych źródeł, nie należy do najłatwiejszych. Nawet jeśli zawężamy poszukiwania do obszaru tekstów literackich, paraliterackich, krytycznych, czy naukowych, pozostawiając na uboczu kwestię sposobu aktualizacji Norwidowych fraz w obrębie życia społecznego, czy politycznego określonego czasu, to przyjdzie nam się zmierzyć z inercją czytelniczych nawyków, włączając w to własne upodobania lekturowe.