Percepcja angielskich i polski spółgłosek właściwych

Abstract

Praca niniejsza koncentruje się na kontraście dźwięczna-bezdźwięczna w percepcji angielskich i polskich spółgłosek właściwych. Metodologia badań oparta została na manipulacji akustycznej parametrów temporalnych i spektralnych, które biorą udział w implementacji kontrastu dźwięczności w badanych językach. Porównane zastałych trzy grupy badanych – początkujący uczący się języka angielskiego, zaawansowani użytkownicy języka angielskiego, oraz rodowici mówcy języka angielskiego. Praca składa się z dwóch części teoretycznych, ilustrujących problematykę i kontrastujących strategie implementacji kontrastu dźwięczności w badanych językach, oraz części badawczej, prezentującej zastosowaną metodologię badań oraz analizę wyników. Część pierwsza porusza problem roli percepcji mowy w badaniach językoznawczych. Dotyka takich aspektów jak brak bezpośredniej relacji między sygnałem dźwiękowym a kategorią fonologiczną, wyjątkowa plastyczność i zdolność adaptacyjna ludzkiej percepcji mowy, oraz referuje propozycje dotyczące kompleksowego opisu działania ludzkiej percepcji mowy. W kolejnych podrozdziałach praca omawia percepcję w kontekście kontaktu językowego, a więc rozróżnianie kontrastów akustycznych występujących w języku obcym, ale nieobecnych w języku pierwszym. Zostają również zrecenzowane modele, które taki proces opisują, jak i hipotezy opisujące potencjalny sukces w opanowaniu efektywnej percepcji kontrastów percepcyjnych występujących w języku obcym. Część druga koncentruje się na różnicach temporalnych i akustycznych w implementacji dźwięczności w języku angielskim i polskim. Opisane zostają aspekty takie jak; Voice Onset Time, długość samogłoski, długość zwarcia, długość frykcji, ubezdźwięcznienie, długość wybuchu. Cześć trzecia, badawcza, prezentuje materiał poddany badaniu, metodologię manipulacji materiału, oraz charakterystykę grup. Hipotezy oparte na założeniach teoretycznych są następnie weryfikowane przy pomocy otrzymanych wyników. Część końcowa omawia problemy percepcyjne, jakie spotykają Polaków uczących się języka angielskiego oraz wyciąga wnioski pedagogiczne.