Dzieje książki i bibliotek w kulturze Ziemi Szamotulskiej

Abstract

„Dzieje książki i bibliotek w kulturze Ziemi Szamotulskiej” wykazuje, że na przestrzeni ponad 700 lat, a więc w okresie, jaki omawia praca, biblioteki i książka nie egzystowały w próżni, nie istniały obok ludzi, ale były z nimi ściśle powiązane i wywierały na kulturę Szamotulszczyzny niemały wpływ. To dzięki nim właśnie Szamotuły i cała Ziemia Szamotulska może się dziś poszczycić wieloma zasłużonymi osobistościami ze świata nauki, kultury i sztuki. Wszelkie zawirowania w dziejach Szamotuł i okolic mają swoje odzwierciedlenie w historii książki i bibliotek szamotulskich; każdy wzlot i upadek miasta odbijał się na kondycji słowa drukowanego. Między innymi dzięki słowu drukowanemu społeczeństwo Szamotulszczyzny przetrwało okres zaborów; pobudzało je do intelektualnego rozwoju; wspaniałym tego przykładem może być pierwsze w Polsce towarzystwo archeologiczne, jakim było Towarzystwo Zbieraczów Starożytności. Książka i biblioteki były tą ostoją, dzięki czemu szybko mogła się odrodzić szeroko pojęta kultura w czasach II Rzeczpospolitej. W czasach międzywojennych to drukarnie prowadzone przez polskich właścicieli dbały o to, by słowo drukowane po polsku miało jak największy zasięg oddziaływania. W Szamotułach takie zadanie spełniała Drukarnia Nakładowa J. Kawalera. Okres po II wojnie światowej to okres mozolnego trudu budowania wszystkiego od początku, również bibliotekarstwa - dzięki dekretowi o bibliotekach z 1946 r., sytuacja była sprzyjająca do tworzenia nowej sieci bibliotek również w Szamotulskiem. Powstaje biblioteka powiatowa wraz z cała siecią bibliotek miejsko-gminnych. Niestety, sytuacja ta nie była aż tak komfortowa, jak by tego chcieli sami bibliotekarze; kolejne zmiany administracyjne kraju powodowały to, iż niektóre biblioteki, tak jak biblioteka we Wronkach, zmieniały swą przynależność do poszczególnych powiatów, a później województw, co nie wpływało dobrze na bibliotekę. Sytuacja w bibliotekarstwie szamotulskim normalizuje się po roku 1999, po kolejnej reformie administracyjnej. Następuje wzrost znaczenia bibliotek w sferze edukacyjnej oraz informacyjnej. Dzięki programowi IKONKA biblioteki szamotulskie podnoszą swój stan posiadania w zakresie sprzętu informatycznego i poszerzają swoją ofertę w zakresie pomocy w uzyskiwaniu informacji. W grudniu 2005 roku na Ziemi Szamotulskiej działało ogółem 19 placówek bibliotecznych, w tym 8 bibliotek i 11 fili, dysponowały one ogółem 362.341 wol., zapisanych było 17.647 czytelników, którzy wypożyczyli ogółem 331.923 wol. Wszystko to dokonało w sumie 37 bibliotekarzy. Świadczy to bardzo dobrze o szamotulskich bibliotekarzach, którzy swoją prace wykonują nie tylko z obowiązku, ale i też z zamiłowania. Celem pracy „Dzieje książki i bibliotek w kulturze Ziemi Szamotulskiej” było ukazanie roli książki i bibliotek w rozwoju Szamotulszczyzny, ich ścisłego powiązania z historią regionu, pozytywnego wpływu na rozwój kultury całej Ziemi Szamotulskiej.