Etnolog na placu zabaw

Abstract

Dla większości mieszkańców współczesnych miast istnienie placów zabaw jest czymś zupełnie oczywistym. Plac zabaw to wydzielony i często ogrodzony teren wyposażony w urządzenia zabawowe oraz ławki dla opiekunów. Funkcją takich miejsc – jak wskazuje na to ich nazwa – jest umożliwianie dzieciom zabawy. W niniejszym artykule staram się zachęcić Czytelnika, aby spojrzał na plac zabaw z nieco innej perspektywy. Miejskie place zabaw można rozpatrywać jako szczególny rodzaj przestrzeni kulturowej warunkującej i wyzwalającej specyficzne zachowania różnych grup użytkowników. Zakładając ujęcie zagadnienia z perspektywy etnologicznej na wstępie uzasadniam, dlaczego plac zabaw można analizować jako przykład formalnej miejskiej przestrzeni ludycznej, jak również dzielę się uwagami na temat literatury im poświeconej. Druga część artykułu ma postać sprawozdania z etnologicznych badań terenowych, którymi objęłam kilka wybranych placów zabaw Cieszyna i Czeskiego Cieszyna w latach 2004-2006. W tym fragmencie przybliżam metodologię przeprowadzonych badań, dzielę się uwagami na temat przynoszących najlepsze rezultaty sposobów ich badania, a na koniec oddaję głos ich użytkownikom, czyli dzieciom oraz towarzyszącym im dorosłym.