Okupacyjna twórczość literacka i dziennikarska Zofii Kossak

Abstract

Niniejsza praca poświęcona jest omówieniu biografii pisarki z czasu wojny i okupacji oraz dokonaniu analizy jej twórczości z tego właśnie okresu – twórczości nieopracowanej i pomijanej w badaniach historycznoliterackich. Cezura czasowa, jaką się zajmiemy, to dokładnie moment wybuchu wojny (01.09.1939r.) oraz chwila, w której Zofia Kossak dowiedziała się o konieczności wyjazdu z kraju, co miało miejsce w czerwcu 1945 roku. Jeśli chodzi o twórczość – ostatni utwór, jaki powstał jeszcze w czasie trwania wojny, to wspomnienia obozowe Z otchłani, dlatego też, pomimo bogatej literatury na ich temat, zajęliśmy się nimi w niniejszej pracy. Praca podzielona jest na trzy główne rozdziały. Pierwszy dotyczy wątków biograficznych pisarki, w którym zajęto się przede wszystkim jej losami – z okresu wojny, okresu okupacji, gdy była jeszcze na wolności, z czasu obozu, Powstania Warszawskiego oraz końcówki wojny, gdy mieszkała w Częstochowie. W rozdziale tym podjęto również próbę przybliżenia środowiska konspiracyjnego, sylwetek osób, z którymi pisarka współpracowała. Było to środowisko specyficzne w większości z kręgów katolickich, w dużej mierze ludzie zaufani i dobrze znani autorce Nieznanego kraju jeszcze sprzed wojny. Omówiono także krótko tytuły organów prasowych, na łamach których znalazły się jej publikacje. Rozdział drugi poświęcony jest ściśle twórczości pisarki. Teksty pogrupowano ze względu na ich problematykę, a następnie dokonano ich analizy - treściowej i formalnej. W ten sposób powstały cztery podrozdziały. Trzeci główny i zarazem ostatni rozdział pracy, stanowi swoiste podsumowanie całości, w którym staramy się wyodrębnić najważniejsze przesłania ideowe zawarte w twórczości okupacyjnej Zofii Kossak, a także przedstawić, jak prezentuje się ona po latach i czy jest atrakcyjna czytelniczo.