Podwajająca się płeć. Dyskurs kobiecości w opowiadaniach Marie Luise Kaschnitz

Abstract

Sięgając do fantastycznego motywu doppelgängera M. L. Kaschnitz nie ma na celu stworzenia efektu fantastycznej niepewności czy wahania odnośnie tego, czy opisane wydarzenia mają charakter irracjonalny czy realny . W odróżnieniu od ‘klasycznych’ wzorców sobowtóry w analizowanych opowiadaniach nie są przyczyną rozdarcia osobowości ani nie powodują konfliktu z samym sobą, nie dają się też jednoznacznie zredukować do mrocznej części duszy bohaterek. Mamy raczej do czynienia z emanacją własnego ja, którego pochodzenie wyjaśnić można w sensie psychologicznym. Kobiecy doppelgänger jest w analizowanych opowiadaniach pośrednikiem pomiędzy dwoma porządkami: symbolicznym i semiotycznym, co współgra z etymologią samego słowa . Jego pozycja wędrowcy pomiędzy światami, przekraczającego granice, uświadamia uwikłanie kobiecego ja w przestrzeń semiotyczną i symboliczną. Wykorzystując motyw doppelgängera Kaschnitz stawia pytanie o kobiecą tożsamość: podwajające się postacie kobiece w omówionych opowiadaniach nie identyfikują się bowiem jednoznacznie z tym, co semiotyczne, ale nie są też wyłącznie częścią porządku symbolicznego .