„Leceni a lecitelstvi v lidove tradici”- recenzja

Abstract

Medycyna ludowa, związana z nią wiedza, przekonania, wyobrażenia, jak również będące niejednokrotnie w relacji z nią praktyki o charakterze magicznym czy wierzenia religijne stanowiły i stanowią od kilkunastu dziesięcioleci obszar zainteresowań ludoznawców, etnografów, etnologów bądź antropologów kulturowych. Tematyka ta wydaje się interesująca dla zajmujących się etnobotaniką, jak również historią rozwoju medycyny konwencjonalnej rozumianej jako oddzielna dyscyplina empiryczna wraz z towarzyszącym jej procesem usamodzielnienia się od sfery metafizycznej (nadprzyrodzonej). Tak zwane lecznictwo ludowe, a także medycyna naturalna czy homeopatia obejmują zarówno profilaktykę zdrowotną, jak i działania mające na celu pozbycie się różnych dolegliwości. Właśnie tym zagadnieniom, jako wycinkowi praktyk kulturowych, jest poświęcona monografia Léčení a léčitelství v lidové tradici, na którą złożyły się dwadzieścia trzy artykuły badaczy związanych z instytucjami muzealnymi i ośrodkami uniwersyteckimi w Czechach i na Słowacji. Autorzy, zajmując się kwestiami zdrowia oraz jego ochrony – a więc lecznictwa – w obrębie szeroko rozumianej tradycji ludowej, pochylają się nad towarzyszącymi tej sferze aktywności ludzkiej przesądami, wierzeniami, praktykami magicznymi, a także wykorzystywanymi w zapobieganiu chorobom lub ich odczynianiu roślinami oraz artefaktami, między innymi przygotowanymi specyfikami. W tym celu sięgają w dużej mierze do materiałów źródłowych (głównie zastanych) w postaci dawnych książek medycznych i rękopisów, znajdujących się w zbiorach muzeów, bibliotek historycznych, archiwów, co sprawia, że w publikacji dominuje ujęcie historyczno-etnograficzne. […]