Etyka pracy i przywiązanie organizacyjne a wypalenie zawodowe

Abstract

Artykuł prezentuje wyniki badań nad związkami etyki pracy i przywiązania organizacyjnego z wypaleniem zawodowym, dokonanych na próbie pracowników różnych firm i zawodów: prawników, informatyków, lekarzy, kolejarzy, urzędników oraz nauczycieli (N = 335). Materiał i metody: Badania przeprowadzono zgodnie z modelem Wymagania–zasoby pracy. Etyka pracy została zbadana za pomocą Wielowymiarowego profilu etyki pracy, mierzącego 8 czynników: spostrzeganie pracy jako wartości moralnej, wartościowanie ciężkiej pracy, traktowanie pracy jako centralnego elementu życia, niechęć do marnowania czasu, niechęć do czasu wolnego, odraczanie gratyfikacji, poleganie na sobie oraz gotowość do uczciwego postępowania. Przywiązanie do organizacji zmierzono Skalą przywiązania do organizacji, która obejmuje 3 wymiary: przywiązanie afektywne, normatywne oraz przywiązanie trwania. Wypalenie oceniono za pomocą Kwestionariusza wypalenia zawodowego (polska adaptacja Link Burnout Questionnaire), który mierzy 4 wymiary wypalenia: wyczerpanie psychofizyczne, brak zaangażowania w relacje z klientami, poczucie braku skuteczności zawodowej oraz rozczarowanie. Wyniki: Wyniki badań pokazały, że wymiary etyki pracy oraz przywiązania do organizacji korelują negatywnie z wymiarami wypalenia. Istotnymi predyktorami obniżającymi wypalenie w ramach etyki pracy okazały się: traktowanie pracy jako wartości moralnej, wysokie wartościowanie ciężkiej pracy, traktowanie pracy jako wartości centralnej w życiu, niechęć do czasu wolnego i gotowość do uczciwego postępowania oraz przywiązanie afektywne. Wnioski: Wybrane wymiary etyki pracy i przywiązania do organizacji pełnią rolę zasobów osobistych, obniżających poziom wypalenia zawodowego. Etyka pracy oraz afektywne i normatywne przywiązanie do organizacji zmniejszają rozczarowanie pracą.