Krajobrazy sakralne i religijne - próba umiejscowienia w typologii krajobrazów kulturowych

Abstract

Artykuł ma charakter teoretyczny. Przedstawiono propozycję wyodrębnienia krajobrazów przy-rodniczych, kulturowych i antropogenicznych oraz ich dodatkowy podział na typy. Omówiono główne nurty badań krajobrazów kulturowych, wzmiankując dodatkowo podejścia badawcze. Na tym tle podjęto próbę zdefiniowania krajobrazu sakralnego i religijnego oraz odniesiono się do możli-wości badań krajobrazów sakralnych i religijnych wg wyróżnionych nurtów. Wskazano na miejsca kra-jobrazu sakralnego i religijnego w systemie typologii krajobrazów kulturowych, a także poświęcono uwagę głównym cechom i różnicom obu typów krajobrazów. Tym samym odniesiono się krytycznie do panujących w polskiej literaturze geografii religii definicji i synonimicznego pojmowania znaczenia krajobrazu religijnego i sakralnego. W pracy przyjęto ewolucyjny rozwój krajobrazów kulturowych i wskazano na ich wczesną genezę. Krajobrazy sakralne są pierwotne wobec religijnych i mogą ulegać przekształceniu w krajobrazy religijne.