Abstrakt: | W artykule rozpatrywane są sposoby kreowania obrazu autora we wspomnieniach i korespondencji
Jana Wantuły (1877–1953) – chłopa i hutnika z Ustronia, samouka, znawcy
historii Śląska Cieszyńskiego, starodruków i ewangelicyzmu, publicysty, pisarza ludowego
i wytrawnego bibliofila. Analizie podlegają wzorce, do których nawiązuje on, tworząc własny
wizerunek w listach i Pamiętnikach, centralne elementy tego wizerunku i jego znaczenie.
Wskazane zostają tu typowe motywy z pamiętników chłopskich, ale również złożone strategie,
jakimi posługuje się Wantuła. Zasadniczym problemem jest pytanie, czy portret bojownika
o sprawy narodowe i społeczne oraz wybitnego samouka nie pada łupem konwencji. Autorka
dowodzi wartości retoryki jako kulturowej przestrzeni porozumienia, a zarazem ukazuje, jak
w omawianych tekstach następuje przełamywanie schematów za pomocą tego, co lokalne,
konkretne, cielesne i czasowe. |