Demonic seduction : (a Nietzschean reading of Jan Potocki's "The manuscript found in Saragossa")

Abstract

„Demoniczne uwodzenie” to interpretacja Rękopisu..., w której na plan pierwszy wysuwają się postaci kobiece. Emina i Zubeida - uwodzicielki w sensie dosłownym - ucieleśniają również kuszącą niejednoznaczność epistemologicznych kategorii prawdy i fałszu. Owa niejednoznaczność zasadza się na poglądach Fryderyka Nietzschego, który, odwołując się do „niewieściej” metaforyki, proponuje zrewidowanie tradycyjnego spojrzenia na wartość poznawczą prawdy i kłamstwa. Te dwa kluczowe pojęcia, tak istotne dla ontologii świata przedstawionego Rękopisu..., przenikają się wzajemnie do tego stopnia, iż możemy w ich przypadku mówić nawet o wymienności funkcji. Emina i Zubeida to siostry bliźniaczki, których uwodzicielski urok i uderzające podobieństwo mają zasadnicze znaczenie dla zrozumienia istoty relacji prawda/fałsz (fakt/fikcja, historia/ zmyślenie) w całym powieściowym Universum.