Science-fiction et fantasy comme merveilleux contemporain

Abstract

Niniejsza praca, mieszcząca się w nurcie komparatyslyki i opierająca się na obszernym anglo-francuskim materiale, stanowi próbę udowodnienia tezy, że literatura science fiction i fantasy stanowią współczesną odmianę cudowności (francuski termin merveilleux). Wstęp zawiera uściślenia terminologiczne i metodologiczne trzech kluczowych pojęć: cudowności, science fiction, fantasy. Oparto się na tekstach badaczy anglosaskich oraz na teoriach badaczy francuskojęzycznych, a szczególnie L. Vaxa, R. Caillois, D. Suvina, braci Bogdanoff i wielu innych. W części pierwszej omówiono dwa podstawowe składniki świata przedstawionego, czyli czas i przestrzeń. Opisano różnorodne paradoksy i dystorsje czasowe charakterystyczne dla science fiction oraz jej podgatunek zwany time opera. Przestrzeń zbadano, odnosząc się do pojęć topofilii G. Bachelarda. Ukazano też paradoksy przestrzenne space opera oraz niezindustrializowaną przestrzeń fantasy. Część druga jest poświęcona bohaterom science fiction. Opisano takie postacie, jak: mutant, maszyna, robot i kosmita. Przedstawiono również mityczny rodowód protagonistów fantasy.