Koniec baśni : o ["Panu Tadeuszu"] J. Słowackiego

Abstract

"Baśń może kończyć się tak: I ja tam z gośćmi byłem, miód i wino piłem [...]. M, XII, 862 Ale może i tak: W trzy dni został szambelanem, W sześć dni rządcą prowincyji, W dni dwanaście został panem. Starą matkę wziął z chałupy, Król frejliną ją mianował, A plebana pożałował W biskupy... Pierwsza formuła zakończenia pojawia się w Panu Tadeuszu Adama Mickiewicza, druga - w bajce o Janku , co psom szył buty, wplecionej w scenę pierwszą I aktu Kordiana Juliusza Słowackiego. To drugie zakończenie, równie jak pierwsze konwencjonalne, choć rzadsze, polega na wymienieniu nagród lub kar, na jakie zasłużyli baśniowi bohaterowie, mówi o zmianie ich losów. Tę samą formułę spotykamy na początku pierwszego fragmentu cyklu nazwanego przez wydawców dzieł Juliusza Słowackiego [Panem Tadeuszem]: Sam Pan Tadeusz został w armii adiutantem, Regent - pisarzem, Sędzia - zboża liwerantem, Hrabia dowodzi nowych ułanów szwadronem; S, I, 1-3 (...)" (fragm.)