Dramat serbski po 1995 roku

Abstract

Akt I Trudna sztuka wyboru sztuk. W naszym wyborze znalazły się zarówno teksty autorów średniego pokolenia, tych o ugruntowanej już pozycji, jak i młodych twórców, czasem zaledwie przed kilkoma laty debiutujących, ale już zauważonych i docenianych, teksty o różnej (z pozoru) tematyce, mocno też zróżnicowane gatunkowo. Nie chcieliśmy się ograniczyć do prezentacji artystycznych dokonań jednej tylko, konkretnej generacji, nie chodziło bowiem o poszukiwanie wspólnego mianownika w postaci przynależności do tego samego pokolenia czy pokrewieństwa zastosowanych poetyk. Nie była też naszym zamiarem próba analizowania linii rozwojowej dramatu minionych dekad; na takie podsumowania jest zresztą jeszcze za wcześnie. Zdajemy sobie sprawę z faktu, że nie jest możliwe - przynajmniej w obrębie jednej publikacji - przedstawienie całokształtu dokonań artystycznych lat minionych; wiele cennych zjawisk i ważnych nazwisk zawsze zostanie pominiętych. Staraliśmy się jednak w naszym zestawieniu ująć takie teksty, które maksymalnie wiele mogą powiedzieć polskiemu czytelnikowi o kondycji dramaturgii serbskiej ostatnich lat XX i pierwszych XXI wieku, teksty w naszej ocenie cenne z punktu widzenia zarówno literatury, jak i teatru. Prezentują one różnorodne zjawiska, poetyki i style, różne metody opisu rzeczywistości, obrazując tym samym heterogeniczność dyskursów i bogactwo form, obecnych we współczesnej dramaturgii serbskiej. Nie jest naszym celem stworzenie kanonicznego wyboru, sugerowanie czytelnikowi, że przetłumaczone przez nas teksty są w jakiejś kategorii najważniejsze; dlatego też zrezygnowaliśmy z użycia w podydtytule słowa „antologia", które czasami właśnie taką kanoniczność implikuje. Niniejszy projekt w porównaniu z okolicznościami, w jakich powstają „klasyczne" antologie, ma w gruncie rzeczy alternatywny charakter. Postanowiliśmy przedstawić polskiemu czytelnikowi teksty, które nie były jeszcze w Polsce ani publikowane, ani wystawiane na scenie, ani prezentowane w jakiejkolwiek innej formie.