Oikologia. Nauka o domu

Abstract

Tadeusz Sławek : Oikologia jako dociekanie sposobów bycia razem w oikos i polis porusza się zawsze między tym, co jest, a tym, co mogłoby być; między opisem właściwym wiedzy a pragnieniem właściwym marzeniu. Zatem bycie razem jest formą dążenia, która przemienia to, co swojskie, w obce. Jeśli bycie razem to „obcowanie”, termin ten należy rozumieć dosłownie: mądra wspólnota to miejsce, w którym stajemy się dla siebie „obcy”. Teraz wiedza o nas nie znika, ale przestaje nas krępować.

Aleksandra Kunce : Czy nasza natura jest pustynna? Może nasze przywiązanie do lokalności już zawsze jest pustynne? Rozumiem Miguela de Unamuno, który w Dzienniku intymnym przywołuje słowa św. Filipa Neri: „Prawdziwy sługa Boga nie ma innej ojczyzny, jak niebo”. Potrzebne były Unamuno słowa dawnych mistrzów ze względu na powinowactwo duchowe. Unamuno to Bask, dlatego ma tak pustynne wyobrażenia i taką łatwość w „ogołacaniu się” ze wszystkiego, bo... stąpa po wyrazistej ziemi. [...] Kulturowo mocne terytoria mają pustynię w sobie. Kiedy „pustynia” staje się fundamentem naszego myślenia, jesteśmy w stanie uczciwie podjąć troskę o miejsce, które staje się dla nas ziemią obiecaną.

Zbigniew Kadłubek : Pole semantyczne oikosu sugeruje przechodniość i przychodniość domu, ustawicznego procesu dochodzenia do sytuacji zamieszkania, zadomowienia się, ustalenia lokum bytu. Dom jest efektem dotarcia dokądś, przyjścia, ale nie da się absolutyzować owego stanu (choć budynki mają trwałe fundamenty). Nie ma w nim rdzenności, elementarnego pierwszeństwa zamieszkania. Czyli w istocie etymologicznie ujęta oikologia może przejawić się w określeniach, które przychodzenie, dążenie, zdążanie, przybliżanie traktują jako podstawową przestrzeń znaczeń.