Koncepcje osobowości Conrada

Abstract

"Badacze twórczości autora Lorda Jima dążyli do ukazania w swoich studiach nie tylko Conrada-pisarza, ale również Conrada-człowieka1, dlatego też starali się wysunąć syntetyzujące koncepcje jego osobowości2. Wybrani przez mnie badacze usiłowali zinterpretować osobowość Conrada na różnych płaszczyznach: psychologicznej, socjologicznej i kulturowej. W zależności, którą z nich silniej akcentowali, otrzymywaliśmy inny portret pisarza. Początkowo na ogół postrzegano Conrada poprzez pryzmat kulturowy. Był on więc dla rodziny, przyjaciół i znajomych kimś „kulturowo obcym”: tajemniczym, skomplikowanym, fascynującym człowiekiem Wschodu. Później próbowano podejść do postaci autora Lorda Jima, stosując metody psychologii głębi, psychoanalizy i psychobiografii. Przedstawiano również sylwetkę Conrada, przykładając do niej kategorie socjologiczne, między innymi polskiego szlachcica. Należy jednak podkreślić, że w większości prac owe trzy płaszczyzny nakładały się na siebie. Wielość portretów osobowości Conrada była zależna więc od siły rozłożonych akcentów, ale nie tylko." (fragm.)