Niewspółmierność historii literatury z historiami innych

Abstract

[...] my, filolodzy zatroskani o ciągłość kultury literackiej, powinniśmy wesprzeć nawet diabła arbitralnego konstruktywizmu czy radykalnej dekonstrukcji, jeśli im miałoby się to zadanie powieść bardziej niż nam, poczciwym badaczom pragnącym opisać przeszłość literatury, jaką naprawdę była. Nie jesteśmy w stanie przewidzieć roli literatury w przyszłości, jednak wiadomo już, że kasandryczne wizje się nie potwierdzają. Wzrosła dziś rola literatury jako metadyskursu kultury i to nie tylko dzięki literaturoznawcom, ale za sprawą badaczy takich, jak np.: Baczko, Bauman, Bielik-Robson, Benjamin, Berman, Bourdieu oraz żeby wyjść poza literę „B”: Agamben, Derrida, Lacan, Ranciere czy Żiżek. Nie obawiam się też, że zniknie nam przedmiot, rozpuszczając się w historii kultury. Jakby to powiedzieć… „literatura jest jakaś inna”, więc też inność (odbioru, krytyki, metodologii, instytucji) przyciąga. Na koniec, nie obawiam się też o los naszej dyscypliny, a to dlatego, że choć problem wielokulturowości pozostaje największym wyzwaniem filologii narodowych, to jedyna droga do jakiejkolwiek kulturowej historii literatury wiedzie przez język narodowy konkretnego tekstu [...].