Abstract: | Każde dziecko z niepełnosprawnością intelektualną, podobnie jak dziecko
zdrowe, ma prawo do tego, by swoim życiem odpowiadać na wezwanie Boże,
wypływające z sakramentu chrztu. Pomimo wielu trudności w zrozumieniu
treści Objawienia, również osoby niepełnosprawne intelektualnie mogą
stworzyć sobie własną wizję Boga. I choć osoby te do końca życia myślą jak
dziecko, nie oznacza to jednak, że nie są zdolne do kochania Boga. Właśnie
pojęcie Boga prowadzi je do ufnej i radosnej miłości.
Rozwinięta dziś świadomość społeczna i eklezjalna oraz niewątpliwy postęp
pedagogiki specjalnej sprawiają, że Kościół może tym osobom zaoferować
odpowiednią katechezę, do której mają prawo jako ochrzczeni. Chodzi tutaj
o katechetykę specjalną, która jest jednym z działów katechetyki ogólnej.
Katecheza specjalna to nauka o nauczaniu i wychowaniu religijnym osób nie
w pełni sprawnych, odbiegających od umownej normy fizycznej i/lub psychicznej.
Cele, zasady oraz stosowane w niej metody powiązane są z zasadniczymi
założeniami katechetycznymi, z poszerzeniem tych parametrów, które
ściśle związane są ze specyfiką funkcjonowania osób, do których katecheza
specjalną jest adresowana.
Katecheza specjalna bazuje aktualnie na założeniach Podstawy programowej
katechezy Kościoła Katolickiego w Polsce oraz na Podstawie programowej
kształcenia ogólnego dla uczniów z upośledzeniem umysłowym w stopniu
umiarkowanym lub znacznym w szkołach podstawowych i gimnazjach. Obficie
czerpiąc z dorobku pedagogiki specjalnej, wykorzystuje przy tym założenia
nauczania i wychowania oraz metody pracy z dziećmi z niepełnosprawnością
intelektualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym.
Niniejszy artykuł, w którym zamierzaliśmy zająć się wychowaniem religijnym
dzieci z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym
i znacznym, składa się z trzech części. Pierwsza dotyczy specyfiki wychowania
religijnego dzieci z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym
i znacznym.
Kolejna prezentuje oraz omawia główne założenia Podstawy programowej
katechezy Kościoła Katolickiego w odniesieniu do dzieci niepełnosprawnych
intelektualnie oraz przedstawia autorski program nauczania religii dzieci z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym i znacznym
Aleksandry Kielar, pt. W ramionach Ojca. W podsumowaniu wskazaliśmy
na niektóre postulaty pomagające w doskonaleniu wychowania religijnego
osób z niepełnosprawnością intelektualną.
Zdaniem ks. Z. Brzezinki katecheza specjalna staje się dziś dla Kościoła
sprawdzianem jego wrażliwości na człowieka, tego małego, nieporadnego,
o obniżonych możliwościach intelektualnych, ale jednocześnie szczególnie
wrażliwego na doświadczenie Boga i życie Nim na co dzień. Katecheza osób
niepełnosprawnych intelektualnie wyznacza dziś nam wszystkim granice
naszej miłości. Trzeba więc uświadomić to wszystkim odpowiedzialnym za
katechizację, że osoby upośledzone mają głębokie prawo do tego, by rozwijać
się również w sferze religijnej i to, że taka katecheza ma swoją wartość
i sens. |