"Wody płyną. Piję wodę" : pierwotne i prototypowe konceptualizacje rzeki w językach indoeuropejskich

Abstract

"(...) Czym jest rzeka? Język odpowiada: wodą i ruchem. Wody płyną. Piję wodę. Awestyjskie āpō tačinti. Hetyckie uˆatar eku. Z tych pierwotnych elementarnych zdań dawno temu zbudowaliśmy prostą i prawdziwą opowieść. Rozumiemy ją i dzisiaj, a niekiedy przeczuwamy jej archetypowy wymiar, może szczególnie wtedy, gdy opowiadają nam ją poeci. W odniesieniu do niektórych z nich można strawestować piękną sentencję prekursora polskich badań onomastycznych nad nazwami rzek Jana Michała Rozwadowskiego: „Poezja jest starą kolebką ludzkości, a jej kołysanie widać w języku”, i powiedzieć: poezja poprzez język kołysze nas w starej kolebce ludzkości." (fragm.)