Krytyczna Analiza Dyskursu (KAD) w ujęciu Normana Fairclougha. Zarys problematyki

Abstract

Tekst przedstawia genezę, inspiracje, podstawowe założenia, pola zainteresowania, kluczowe pojęcia Krytycznej Analizy Dyskursu (w skrócie KAD) w ujęciu jej prekursora Normana Fairclougha. KAD to rozwijająca się, także u nas, metoda analizy dyskursu, poruszająca się na szerokim pograniczu nauk humanistycznych i społecznych. Akcentuje ona społeczny kontekst „języka w użyciu” i jego relacje z rzeczywistością społeczną. Metodologiczna i interdyscyplinarna otwartość tego podejścia stanowi odpowiedź na multimodalne, złożone i często nieprzejrzyste zjawiska i struktury społeczno-kulturowe, w których przeplatają się wątki pochodzące z różnych domen, a które wymykają się tradycyjnym dyscyplinarnym klasyfikacjom. Chodzi między innymi o życie polityczne, religię, gospodarkę, media, kulturę promocyjną czy przemysł rozrywkowy. Z tego względu KAD może być stosowana na różnych niejednorodnych terenach badawczych, w tym także przez interdyscyplinarne zespoły badawcze złożone ze specjalistów z różnych dziedzin.